لزوم تبدیل زمین های فقیر به مزرعه های غنی خورشیدی

محمد علی رسول کارشناس ارشد محیط زیست و انرژی در یادداشتی نوشت: یکی از مشکلات درزمینه ی تأمین برق از طریق انرژی خورشیدی، زمین مناسب و کافی برای احداث و جایگذاری تجهیزات خورشیدی (پنل، اینورتر و ...) می‌باشد. زمین مناسب برای این منظور، زمینی است که اولاً وسعت کافی برای احداث نیروگاه یا مزرعه خورشیدی را داشته باشد، ثانیا شیب مناسب و تا حد امکان مسطح باشد و در نهایت نزدیک به مراکز مسکونی اعم از شهرها یا روستاها باشد.

معضل کمبود زمین مناسب در اروپا به معنی کمبود فضای مناسب و کمبود زمین‌های مسطح و عاری از پوشش گیاهی مفید مانند جنگل‌ها، زمین‌های کشاورزی و مراتع غنی، بسیار مشهود است. به طوری که کشور آلمان با دارا بودن نیروگاه‌های اتمی و فسیلی برای تولید برق، به فکر اجاره صحرای سینا برای نصب پنل های خورشیدی جهت تولید برق و انتقال آن به آن کشور افتاده است. کمبود فضای مناسب برای نصب تجهیزات خورشیدی در کشورهای اروپایی و شرق آسیایی برای مصارف خانگی، با نصب پنل های خورشیدی بر روی سطح پشت‌بام‌ها و پارکینگ‌های مسقف (با رعایت زاویه تابش) حل کرده‌اند. هر چند با وجود چنین مشکلاتی در این کشور ها، شاهد ساخت نیروگاه های خورشیدی بزرگ با ظرفیت های مختلف هستیم که از فضاهای مستعد محدود در کشورشان حداکثر استفاده را کرده اند.

اما آیا این مشکل کمبود زمینهای مستعد برای نیروگاه خورشیدی در ایران نیز یک معضل است؟!

ایران حدود 32 میلیون هکتار بیابان و کویر (تپه‌ها و پشته‌های ماسه ای، دق‌های رسی، اراضی شور و نمکزار و...) دارد. از طرف دیگر ایران دارای 16 میلیون هکتار مراتع فقیر (عاری از پوشش گیاهی غنی و مفید) است. با توجه به عدم دسترس بودن، شرایط بد جوی و دوری از مراکز مسکونی این پهنه‌های وسیع، بدون کاربری خواهند ماند. تنها بخشی از این مراتع فقیر در نزدیکی شهرها و روستاها و مراکز مسکونی در 18 استان کشور قرار دارد که این مقدار چیزی حدود یک‌میلیون هکتار است و توانایی احداث و اجرای نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت‌های بالا را خواهند داشت.

اگر تنها 100 هزار هکتار از این یک میلیون هکتار مراتع فقیر در طرح توسعه آتی و چشم انداز بعدی کشور به احداث نیروگاه خورشیدی و تأمین برق از این نیروی خدادادی اختصاص داده شوند؛ چیزی حدود 50 هزار مگاوات ساعت، انرژی خورشیدی تولید خواهد شد. این مقدار تولید، در سال معادل صد میلیون مگاوات است که برابر با نیمی از مصرف برق کشور در سال 2016 میلادی خواهد بود.

با عنایت به این مسئله که 94 درصد از کل برق تولید شده در ایران با استفاده از سوخت فسیلی (نفت و گاز طبیعی) است، اختصاص دادن چنین طرحی میزان مصرف سوخت فسیلی را به نصف در این زمینه کاهش خواهد داد. از منظر دیگر با جلوگیری از سوختنِ سوخت‌های فسیلی جهت تولید نیروی برق، از افزایش آلودگی‌های زیست محیطی که طی چند سال آینده روندی تجمعی خواهند داشت، جلوگیری خواهد کرد. میزان صرفه جویی در سوخت فسیلی چیزی حدود 250 میلیارد لیتر سوخت فسیلی خواهد بود که از سوختن آن‌ها و تبدیل به آلاینده‌های زیست محیطی جلوگیری خواهد شد.

نکته بسیار حائز اهمیت دیگر این است که با این کار از مصرف 15 میلیون مترمکعب آب در فرآیند تولید برق در نیروگاه‌ها جلوگیری خواهد شد که با توجه به شرایط ذخایر آب و خشک‌سالی های پیاپی کشور امری بسیار حیاتی است.

درنهایت معضل این روزهای کشور در تمامی صنایع مشکل سرمایه‌گذاری در این بخش است که با توجه به مساعدت‌هایی که وزارت نیرو و سازمان انرژی‌های تجدیدذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) انجام داده‌اند در سال گذشته شاهد ورود سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی در این امر بوده‌ایم؛ اما این روند باید با سرعت بیشتری ادامه پیدا کند تا اکوسیستم و محیط زیست شهری و طبیعی ایران با سوخت‌های فسیلی در نیروگاه‌ها، ایران را به سوی فاجعه‌ای زیست محیطی پیش نبرد.

در انتها می‌توان امید داشت که در سایه تدابیر نظام جمهوری اسلامی ایران این موهبت خدادادی با همت مسئولان باعث به وجود آمدن ایرانی بهتر؛ سالم‌تر و پیشرفته‌تر درزمینهٔ برق و انرژی‌های تجدید پذیر شود و این پیش بینی به تحقق بپیوندد.

احداث مدارس سبز، پاسداشت محیط زیست کشور

ایرنا- ساخت مدارس سبز در کشور تنها با هدف ایجاد فضای سبز و استفاده از انرژی‌های نو نیست، بلکه موضوع اصلی آن فرهنگ‌سازی برای نسل جدید و آینده ایران اسلامی برای پاسداشت محیط زیست کشور است.

در گذشته انسان‌ها خود را جزئی از طبیعت می‌دانستند، اما توسعه شهرنشینی و فاصله گرفتن از محیط زیست باعث شد تا برخی هر طور که دوست دارند با طبیعت رفتار کنند و خسارت های زیاد و غیر قابل جبرانی به طبیعت زیبای ایران بزنند.
چند سالی است که چالش‌های زیست‌محیطی به یکی از دغدغه‌های اصلی مردم و مسئولان تبدیل شده است.
این بی‌توجهی‌ها به اندازه ای زیاد شده که به باور کارشناسان برای جلوگیری از تخریب بیشتر محیط زیست و حتی حفظ وضعیت موجود باید دغدغه حفظ طبیعت از کودکی در ذهن کودکان کاشته شود تا ثمره آن در سال‌های آینده به بار بنشیند وبه بستری برای دوستی دوباره انسان با طبیعت تبدیل شود.
به همین دلیل راه‌اندازی مدارس سبز با رویکرد آشنایی کودکان و نوجوانان با مباحث زیست محیطی و ترویج فرهنگ حفظ محیط زیست در میان دانش‌آموزان در سرلوحه برنامه‌های وزارت آموزش و پرورش و سازمان حفاظت محیط زیست کشور قرار گرفته است.
درمدارس سبز از انرژی‌های پاک و نو چون انرژی خورشیدی و بادی به جای سوخت‌های فسیلی استفاده و پسماندها به نحوی صحیح جمع‌آوری و دفن می‌شود.
استفاده از رایانه به جای دفترهای کاغذی، تفکیک زباله‌ها، ایجاد کارگروه‌های زیست محیطی از سوی دانش‌آموزان، تغییر در محتوای کتاب‌های درسی، توجه به نوع سازه‌های مدارس و برگزاری آموزش‌های میدانی در محیط و فضاهای طبیعی از دیگر برنامه‌های مدارس سبز است.
**مدارس سبز و نقش فرهنگ سازی آن
رییس سازمان نوسازی و تجهیزات مدارس کشور هدف از ساخت مدارس سبزرا ایجاد فضای سبز، اصول ساخت و ساز، استفاده از انرژی خورشیدی و تغییر رنگ و نور و معماری با رویکرد فرهنگ‌سازی برای نسل جدید ذکر کرد.
مهرالله رخشانی مهر افزود: تمام شاخص‌های این مدارس بر اساس مطالعات دقیق علمی و نظرات کارشناسان تدوین می‌شود.
وی با اشاره به اینکه با وجود نوپا بودن این طرح بسیاری از استان‌ها در این زمینه موفق عمل کرده‌اند، خاطرنشان شد: تا کنون استان‌های سیستان و بلوچستان، زنجان و تهران در اجرای این طرح پیشرو بوده و از محل منابع خود ساخت مدارس سبز را انجام داده‌اند.
وی اظهار داشت : برای مطالعه و طراحی این مدارس در استان‌ها 140 میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.
وی از مصرف انرژی به‌عنوان یک عامل مهم در ساخت مدارس سبز در کشور یاد کرد و افزود: مکان‌یابی ساخت این مدارس از موضوعات مورد توجه بوده و کارهای مطالعات آن با همکاری بدنه دانشگاهی کشور در حال انجام و تکمیل شدن بر اساس شاخص ها و اهداف تعریف شده در این برنامه مهم است.
رخشایی مهر تصریح کرد: به منظور صرفه‌جویی و کاهش معضلات زیستی ساخت این مدارس در مکان‌های نورگیر انجام می‌شود تا بتوانیم براحتی از این انرژی طبیعی استفاده کنیم.
وی اضافه کرد: در راستای اصلاح الگوی مصرف نیز این سازمان ساخت و توسعه مدارس سبز و مکان‌یابی مدارس مبتنی بر طرح آمایش سرزمین، توجه به اقلیم و شرایط محلی و نیازسنجی‌های دقیق را پیگیری و در دستور کاری قرار داده است.
وی تاکید کرد: معماران باید با استفاده از روش‌های مدرن و اسلامی و با استفاده از مصالح و نیروی کار بومی، مدارسی زیبا و متناسب با اقلیم آن منطقه بسازند.
**مدیریت سبز و اهمیت آن
مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز نیز دراین زمینه بیان داشت: به منظور آشنایی دانش‌آموزان استان با موضوعات زیست‌محیطی، نشست های توجیهی و آموزشی با محوریت مدیریت سبز برای دانش آموزان تمام مقاطع تحصیلی برنامه ریزی و عملیاتی شده است.
حکیمی هدف از برگزاری این دوره‌ها را آشنایی با نحوه ایجاد دفتر کار سبز، اهمیت حفظ محیط زیست و نحوه اجرای مدیریت سبز در محل کار عنوان کرد.
وی مدیریت سبز را شامل مدیریت مصرف انرژی، آب، مواد اولیه و تجهیزات، کاهش مواد زاید جامد و بازیافت آنها می شود که در دولت تدبیر و امید مطابق تفاهمنامه‌ها و توافق‌هایی که سازمان محیط‌ زیست با وزارت آموزش و پرورش انجام داده، بیشتر مورد توجه قرارگرفته است.
وی در ادامه به برگزاری دوره های آموزشی زیست محیطی برای دانش آموزان و فرهنگیان البرز در طول سال تحصیلی و حتی اوقات غنی سازی فراغت در تابستان پرداخت و ادامه داد: هدف ما نهادینه کردن فرهنگ محیط زیست و افزایش مشارکت مردم در حفظ و مراقبت از محیط زیست است.
**توسعه مدیریت سبز در فضاهای آموزشی
مدیر کل نوسازی و تجهیز مدارس البرز نیز اجرای طرح مدارس سبز را مهم دانست و افزود: احداث مدارس سبز در استان های کشور از جمله البرز توسعه مدیریت سبز در فضاهای آموزشی را رقم می زند.
محمد دلاوران با اشاره به اهمیت فرهنگ سازی درحوزه مسائل زیست محیطی ، تصریح کرد : قطعاً فرآیند احداث و توسعه مدارس سبز باید در میان مدت و بلند مدت نهادینه شود.
وی خاطرنشان شد: شاخص های مدرسه سبز باید بر اساس مطالعات دقیق علمی و با بهره مندی از نظرات تخصصی اساتید دانشگاه تدوین شود.
وی تصریح کرد: از آن جا که سرمایه های هر شهری شهروندان آن هستند ، زمانی می توانیم این سرمایه را افزایش دهیم که شهروندانی با کیفیت داشته باشیم.
وی اضافه کرد: این طرح با رویکرد آموزش های زیست محیطی به دانش آموزان و خانواده ها تدوین شده است.
**جایگاه مدارس سبزدر انتقال فرهنگ محیط زیست
مدیر کل آموزش و پرورش البرز هم از توسعه مدارس سبز در کشور از جمله در البرز به عنوان یک نیاز ضروری یاد کرد و گفت: با توجه به تجربه کشور های توسعه یافته در امر ورود دانش آموزان به مقوله اجرایی در زمینه آموزش و به ویژه مسائل زیست محیطی لازم است دانش آموزان با شاخص های زیست محیطی آشنایی بیشتری پیدا کنند.
خسرو ساکی بیان داشت : از آن جا که سرمایه های هر شهری شهروندان آن هستند ، زمانی می توانیم این سرمایه را افزایش دهیم که شهروندانی با کیفیت داشته باشیم، لذا آموزش های زیست محیطی به کودکان و نوجوانان بهترین گزینه برای انتقال فرهنگ محافظت از محیط زیست به خانواده هاست .
وی یادآور شد: در طرح مدارس سبز در هفت محور که شامل آب، برق، گاز، پسماند و بازیافت، فضای سبز، هوای پاک و خوراک سالم به فرهنگسازی می پردازد.
وی تصریح کرد: یکی از مهمترین اقدام های طرح مدارس سبز، ' مدارس بدون زباله' است که در این زمینه در طول سال با مشارکت کارشناسان محیط زیست و آموزش و پرورش آموزش های لازم به دانش آموزان داده می شود.
وی اضافه کرد: برای معلمان استان نیز دوره های آموزشی با محوریت محیط زیست و نقش آموزش و مشارکت در پاسداشت طبیعت برگزار می شود.
وی تاکید کرد: دانش آموزان نقش یک سفیر در انتقال آموزه ها به کانون مهم خانواده را برعهده دارند لذا ایجاد زیر ساخت های آموزشی از جمله مدارس سبز می تواند در افزایش مشارکت آحاد جامعه در مراقبت از محیط زیست نقش سازنده ای داشته باشد.
استان البرز 460 هزار دانش آموز و حدود 25 هزار معلم شاغل دارد.

طراحی، ساخت، نصب و راه‌اندازی کلکتور سهموی پیشرفته»

ساخت کلکتور سهموی پیشرفته توسط محققان کشورمان، ایران را در زمره کشورهای دارای فناوری ساخت آن همچون اسپانیا، آلمان و ایتالیا قرار داد.

به گزارش فانوس، توسعه استفاده از انرژی خورشیدی در سالهای اخیر در کشورمان مورد توجه بسیاری قرار گرفته و اقدامات مهمی نیز در این زمینه انجام شده است.

ستاد توسعه فناوری حوزه انرژی معاونت علمی نیز در این حوزه از سالها پیش ورود داشته و حمایتهای خوبی از طرحهای فناورانه محققان انجام داده است.

حمایت از پروژه «طراحی، ساخت، نصب و راه‌اندازی کلکتور سهموی پیشرفته» را در این زمینه می‌توان نام برد.

این پروژه با هدف ایجاد مرکز طراحی، ارزیابی و فناوری کلکتورهای سهموی پیشرفته، توسعه نیروگاه حرارتی خورشیدی شیراز به عنوان قطب انرژی خورشیدی حرارتی کشور، توسعه دانش فنی طراحی و ساخت آینه‌ها برای مصارف کلکتورهای خورشیدی و ارائه خدمات مشاوره تعریف شد.

ایران با ساخت این کلکتور سهموی در زمره کشورهای دارای فناوری ساخت آن همچون اسپانیا، آلمان و ایتالیا قرار گرفت؛ این کلکتور دارای طول 100 متر و قطر دهانه شش متر است که در محل نیروگاه خورشیدی وزارت نیرو شیراز نصب شده است.

همچنین درباره کاربرد این کلکتورها می‌توان به استفاده در نیروگاه‌های گرمایی خورشیدی اشاره کرد و با این اقدام متخصصان کشور در صورت احداث نیروگاه خورشیدی مگاواتی می‌توان نمونه‌های این کلکتور را در کشور ساخت.

اشتغال روستایی، راهی برای مقابله با تحریم ها است

استاندار یزد گفت: مسیری که اشتغال های کوچک بویژه در مناطق روستایی و عشایری پیش روی کشور قرار داده بهترین راه مقابله در برابر تحریم ها و جنگ اقتصادی است.

به گزارش ایرنا `محمود زمانی قمی` روز شنبه در جلسه کارگروه تخصصی اشتغال استان یزد با حضور دکتر رضوی معاون توسعه روستایی و مناطق محروم نهاد ریاست جمهوری با بیان اینکه کشور در شرایط خاصی قرار دارد گفت: احتمالا در ماههای آینده تحریم ها تشدید شود به همین دلیل باید برای آینده برنامه ای مدون داشته باشیم.
وی افزود: واحدهای تولیدی یزد به عنوان یک استان صنعتی و معدنی ، به واردات مواد و دستگاههایی برای گسترش فعالیتها نیاز دارند که همه اینها استخراج شده و در جلسه فوق العاده اقتصاد مقاومتی امشب بررسی خواهد شد.
رئیس کارگروه اشتغال استان یزد اضافه کرد: برخی از واردات این کارخانه ها نیازمند بازگشایی زودتر ال سی است که تقاضا داریم دولت هرچه زودتر تصمیم گیری و اقدام کند.
زمانی قمی در ادامه با تشریح ظرفیت های استان یزد اظهار کرد: این استان 19 خوشه صنعتی و صنفی دارد که باید اشتغال خرد و روستایی را با استفاده از آنها و نیز ظرفیت ثبت جهانی شهر یزد تعریف کنیم.
وی خاطرنشان کرد: یزد بهشت انرژی خورشیدی کشور است و ظرفیت های بسیار بالایی در نساجی ، کاشی و سرامیک و فولاد دارد و همین عوامل موجب شده تا انتظار دولت و معاونت توسعه روستایی نهاد ریاست جمهوری از این استان در ایجاد اشتغال روستایی بالا باشد.
استاندار یزد تأکید کرد : مدیریت ارشد دولت نیز با توجه به همین ظرفیت ها و همت بالای مردم استان معتقد است که باید یزد در حوزه اشتغال روستایی پیشتاز کشور باشد و ما نیز از این حق و حقوق و سهم استان دفاع خواهیم کرد.
زمانی قمی با اشاره به تخصیص 50 درصد اعتبارات اشتغال روستایی و عشایری به بانکها نیز گفت: اگر امروز این میزان تسهیلات به بانکهای استان اختصاص نیافته باشد کوتاهی شده و باید سریعتر پیگیری شود و نه تنها یک ریال از آن برگشت نخورد بلکه باید برای دریافت پادش 30درصدی هم تلاش جدی کرد.
در این جلسه محمدحسین ریاحی دبیر کارگروه اشتغال و مدیرکل تعاون ، کار و رفاه اجتماعی استان یزد هم گزارشی درباره عملکرد کارگروه اشتغال ، دستگاهها و بانکهای استان در تصویب و جذب تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری استان ارائه کرد.
در پایان این جلسه از خدمات محمد یارمند به عنوان مدیرکل امور روستایی استانداری یزد تجلیل و محمود زارع (ناطق) به عنوان مدیرکل جدید این بخش معرفی شد.
از جمعیت یک میلیون و 138هزار نفری استان یزد 85 درصد در شهرها و 15 درصد در روستاها ساکن هستند.